TCK 106 Tehdit Suçu ve Cezası: Şantajdan Farkı, Nitelikli Haller ve Yargıtay Kararları | Bursa Ceza Avukatı
(Giriş)
Bireyin temel haklarından biri de, korku, endişe ve baskıdan uzak bir şekilde özgürce karar verebilme ve hareket edebilme hürriyetidir. Kişinin iç huzurunu ve güvenlik duygusunu hedef alan eylemler, ceza hukukumuz tarafından "Hürriyete Karşı Suçlar" başlığı altında koruma altına alınmıştır. Bu suçların en yaygın olanı ise Türk Ceza Kanunu'nun 106. maddesinde düzenlenen "Tehdit" suçudur. Tehdit, bir kimseye gelecekte bir zarar verileceğinin bildirilmesiyle, o kişinin iradesi üzerinde korku ve panik yaratarak karar verme özgürlüğünü kısıtlayan bir eylemdir.
Bu makalede, TCK 106'da düzenlenen tehdit suçunu, tehdidin konusuna göre (hayata veya malvarlığına yönelik) yapılan temel ayrımı, suçu çok daha ağır hale getiren nitelikli halleri, uygulamada sıkça karıştırılan şantaj suçundan farklarını, Yargıtay'ın bu konudaki yaklaşımını ve suçun infaz hukuku açısından sonuçlarını detaylıca inceleyeceğiz. Aile içi tartışmalardan alacak-verecek meselelerine kadar hayatın her alanında ortaya çıkabilen bu suç, Bursa'nın merkezi olan Osmangazi, Nilüfer, Yıldırım, Gürsu ve Kestel'den, sanayi ve tarım merkezleri İnegöl, Gemlik, Mudanya, Karacabey, Mustafakemalpaşa ve Orhangazi'ye, tarihi ve turistik İznik ve Yenişehir'den, dağ yöresi ilçeleri Orhaneli, Keles, Büyükorhan ve Harmancık'a kadar ilimizin tümünde adli makamların en sık karşılaştığı dosya türlerinden birini oluşturmaktadır.
BÖLÜM 1: TEHDİT SUÇU NEDİR? (TCK m. 106)
a) Suçun Tanımı ve Korunan Hukuki Değer
Tehdit suçu, bir kimseye, ileride kendisinin veya bir yakınının hukuken korunan bir değerine (canı, vücudu, malı vb.) zarar verileceğinin bildirilmesidir. Bu suçun tamamlanması için tehdit edilen zararın gerçekleşmesi gerekmez; zararın gerçekleşeceğine dair ciddiyet ve korku yaratmaya elverişli bir bildirimin mağdura ulaşması yeterlidir. Korunan hukuki değer, kişinin karar verme ve hareket etme özgürlüğü ile iç huzur ve sükunudur.
b) Tehdit Suçunun Şantaj Suçundan Farkı (TCK m. 107)
Tehdit ve şantaj sıkça karıştırılsa da aralarında temel bir fark vardır:
- Tehdit (TCK 106): Sadece bir zararın verileceğinin bildirilmesidir. ("Seni öldüreceğim.", "Arabanı yakacağım.")
- Şantaj (TCK 107): Bir zararın verileceği tehdidiyle, mağdurun bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız bir menfaat temin etmeye zorlanmasıdır. ("Şu senedi imzalamazsan ailene her şeyi anlatırım.", "Bana 10.000 TL vermezsen bu fotoğrafları yayınlarım.") Şantajda bir "koşul" ve "zorlama" vardır.
c) Suçun Temel Halleri ve Arasındaki Farklar (TCK m. 106/1)
Kanun, tehdidin konusuna göre ikili bir ayrım yapar ve bu ayrım, suçun cezasını ve soruşturma usulünü doğrudan etkiler.
1. Hayata, Vücut veya Cinsel Dokunulmazlığa Yönelik Tehdit
Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit etmektir. ("Seni öldürürüm", "Kolunu bacağını kırarım", "Sana tecavüz ederim" gibi).
- Ceza: 6 aydan 2 yıla kadar hapis. (Kadına karşı işlenirse alt sınır 9 aydan az olamaz).
- Şikâyet ve Uzlaştırma: Bu suç, vahameti nedeniyle şikâyete bağlı değildir ve uzlaştırma kapsamında da değildir. Savcılık, suçu öğrendiği anda re'sen soruşturma yapar.
2. Malvarlığına veya Sair Kötülüğe Yönelik Tehdit ("Basit Tehdit")
Bir başkasını, malvarlığına büyük bir zarar vereceğinden ("Evini yakarım") veya sair bir kötülük edeceğinden ("Seni işten attırırım", "Herkesin içinde seni rezil ederim") bahisle tehdit etmektir.
- Ceza: Mağdurun şikâyeti üzerine 2 aydan 6 aya kadar hapis veya adli para cezası.
- Şikâyet ve Uzlaştırma: Bu suç, daha hafif nitelikte olduğu için şikâyete bağlıdır ve uzlaştırma kapsamındadır.
BÖLÜM 2: SUÇUN NİTELİKLİ (AĞIRLAŞMIŞ) HALLERİ (TCK m. 106/2)
Tehdidin aşağıda sayılan şekillerde işlenmesi, yarattığı korkuyu artırdığı için kanun tarafından nitelikli hal kabul edilmiş ve cezası ciddi oranda ağırlaştırılmıştır.
- a) Silahla: Yargıtay "silah" kavramını geniş yorumlar; tabanca, bıçak gibi aletlerin yanı sıra sopa, taş, tornavida gibi saldırıda kullanılmaya elverişli her nesne silah sayılabilir.
- b) Kimliği Gizleyerek: Kişinin kendisini tanınmayacak hale koyması (maske takma), imzasız mektup veya sahte sosyal medya profili gibi yöntemlerle işlenmesi.
- c) Birden Fazla Kişi Tarafından Birlikte: Topluluğun yarattığı korkutucu güçten faydalanılması.
- d) Suç Örgütü Gücünden Yararlanarak: Var olan veya var olduğu iddia edilen bir suç örgütünün adını kullanarak ("Biz Falan Örgütteniz...") tehdit edilmesi.
Nitelikli Halin Sonuçları:
- Ceza: Fail hakkında iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
- Şikâyet: Suç, bu hallerden biriyle işlendiğinde, malvarlığına yönelik "basit tehdit" dahi olsa artık şikâyete bağlı değildir.
BÖLÜM 3: SUÇLARIN BİRLEŞMESİ (İÇTİMA) KURALI (TCK m. 106/3)
Eğer fail, tehdit amacıyla başka bir suç işlerse (örneğin tehdit etmek için mağdurun camını kırmak - mala zarar verme; havaya ateş etmek - genel güvenliği tehlikeye sokma), faile hem tehdit suçundan hem de işlediği diğer suçtan ayrı ayrı ceza verilir.
BÖLÜM 4: YARGITAY KARARLARI VE UYGULAMADAKİ ÖNEMLİ NOKTALAR
- "Sair Kötülük" Kavramı: Yargıtay, "sair bir kötülük edeceğinden bahsetme" ifadesini geniş yorumlamaktadır. Mağdurun şeref ve saygınlığına, iş ve özel yaşamına yönelik her türlü haksız saldırı bildirimi bu kapsama girebilir.
- Anlık Öfke ve Tartışma Anı: Yargıtay'ın en çok dikkat ettiği hususlardan biridir. İki tarafın da birbirine öfkeyle hakaret ettiği, karşılıklı ve kontrolsüz sözlerin sarf edildiği "şiddetli bir tartışma (hiddet ve şedit an)" ortamında söylenen "Seni öldürürüm" gibi sözlerin, ciddi bir korkutma kastı taşımadığı ve tehdit suçunun unsurlarını oluşturmadığı yönünde birçok karar mevcuttur. Her olayın bağlamı dikkatle incelenir.
- Deliller: Tehdit suçunda en önemli deliller tanık beyanları, telefon kayıtları (HTS), mesajlaşma ekran görüntüleri ve güvenlik kamerası kayıtlarıdır.
BÖLÜM 5: İNFAZ HUKUKU AÇISINDAN DEĞERLENDİRME
- Basit Tehdit (Malvarlığına Yönelik - TCK 106/1-c.2): Cezası çok hafif olduğundan ve uzlaştırma kapsamında olduğundan, genellikle dava açılmadan dosya kapanır. Dava açılsa bile sonuç genellikle Adli Para Cezası veya Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) olur.
- Nitelikli Tehdit (Hayata/Vücuda Yönelik - TCK 106/1-c.1): Ceza aralığı (6 ay - 2 yıl) nedeniyle, sanığın sicili temizse HAGB veya Cezanın Ertelenmesi kararları sıkça verilir. Hapis cezası riski olmakla birlikte, ilk suç için düşüktür.
- Ağırlaşmış Nitelikli Haller (TCK 106/2): Cezanın alt sınırı 2 yıl olduğundan, durum ciddileşir. Mahkemenin 2 yıl ceza vermesi halinde HAGB kararı teknik olarak mümkün olsa da, genellikle bu sınırdan daha yüksek cezalara hükmedilir. Bu durumda hapis cezasının fiilen infazı gündeme gelir.
Sonuç ve Genel Değerlendirme
TCK 106 Tehdit suçu, toplumda sıkça işlenmesine rağmen, hukuki unsurları ve özellikle kastın tespiti açısından incelikli bir suç tipidir. Bir anlık öfkeyle söylenen bir söz ile ciddi bir korku yaratma amacı taşıyan bir bildirim arasındaki çizgi, davanın sonucunu tamamen değiştirebilir. Tehdidin konusuna göre şikâyet ve uzlaştırma kurumlarının devreye girmesi veya girmemesi, sürecin en başında doğru adımların atılmasını zorunlu kılar.
Bursa'daki bir aile içi anlaşmazlıkta, bir ticari uyuşmazlıkta veya bir komşu kavgasında bu suçun unsurları oluşabilir. Böyle bir durumda veya bu suçla itham edildiğinizde, olayın bağlamının doğru aktarılması, delillerin eksiksiz toplanması ve Yargıtay'ın "anlık öfke" gibi kriterlerinin mahkeme önünde etkili bir şekilde savunulması, adil bir sonuca ulaşmak için hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle bir ceza avukatından hukuki destek almak en sağlıklı yoldur.
Popüler Yazılar
İŞ KANUNUN AMAÇ VE KAPSAMI
