TCK 104 Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu ve Cezası (15-18 Yaş): Şikayet ve Rıza | Bursa Ceza Avukatı
(Giriş)
Türk Ceza Kanunu, cinsel dokunulmazlığı korurken, mağdurun yaşına göre hassas ve katmanlı bir koruma sistemi benimsemiştir. Kanun, 15 yaşından küçük çocukları mutlak bir koruma altına alırken (TCK 103), 15-18 yaş aralığındaki ergenlerin cinsel bütünlüğünü ve gelişimlerini korumak için özel bir düzenleme getirmiştir. İşte TCK 104 "Reşit Olmayanla Cinsel İlişki" suçu, bu özel koruma alanını düzenleyen, unsurları ve sonuçları itibarıyla diğer cinsel suçlardan ayrılan, son derece teknik bir maddedir.
Bu suçun en ayırt edici özelliği, fiilde cebir, tehdit veya hilenin bulunmaması ve mağdurun rızasının varsayılmasıdır. Kanun burada, 15 yaşını bitirmiş bir gencin rızasını değil, bu rızanın bir yetişkin tarafından cinsel ilişki amacıyla kullanılmasını suç olarak tanımlayarak, reşit olmayan bireyi olası bir istismardan korumayı hedefler. Bu makalede, TCK 104 suçunun kritik yaş aralığını, şikâyet şartını, aile içi ilişki gibi ağırlaştırıcı nedenlerini, Yargıtay'ın bu konudaki yaklaşımını ve infaz sonuçlarını detaylıca inceleyeceğiz. Genç nüfusun yoğun olduğu Bursa'da, merkez ilçeler Osmangazi, Nilüfer, Yıldırım, Gürsu ve Kestel'den, İnegöl, Gemlik, Mudanya, Karacabey, Mustafakemalpaşa, Orhangazi, İznik, Yenişehir, Orhaneli, Keles, Büyükorhan ve Harmancık'a kadar tüm ilçelerde, ailelerin ve gençlerin bu hassas hukuki çizgiyi bilmesi büyük önem taşımaktadır.
BÖLÜM 1: REŞİT OLMAYANLA CİNSEL İLİŞKİ SUÇU NEDİR? (TCK m. 104)
Bu suçun oluşabilmesi için kanunun aradığı şartlar çok keskin ve nettir. Bu şartlardan birinin eksikliği veya farklılığı, fiilin başka bir suça (örneğin TCK 102 veya 103) dönüşmesine neden olur.
a) Suçun Ayırt Edici Özellikleri: Yaş, Rıza ve Yöntem
· Kritik Yaş Aralığı: Bu suçun mağduru, mutlaka 15 yaşını bitirmiş ancak henüz 18 yaşını doldurmamış bir çocuk olmalıdır. Eğer mağdur 15 yaşını bitirmemişse, rızası olup olmadığına bakılmaksızın fiil TCK 103 (Çocukların Cinsel İstismarı) kapsamında değerlendirilir.
· Rızanın Varlığı: TCK 104, mağdurun cinsel ilişkiye rıza gösterdiği varsayımına dayanır. Kanun koyucu, bu yaştaki bir çocuğun rızasının hukuken tam bir geçerliliği olmadığını ve korunması gerektiğini düşünerek bu suçu ihdas etmiştir.
· Cebir, Tehdit ve Hilenin Olmaması: Fiil sırasında mağdura yönelik herhangi bir cebir, tehdit veya hile uygulanmamalıdır. Eğer bu unsurlardan biri varsa, mağdurun yaşına bakılmaksızın eylem TCK 102 (Cinsel Saldırı) suçunu oluşturur.
b) Suçun Temel Hali ve Cezası (TCK m. 104/1)
"(1) Cebir, tehdit ve hile olmaksızın, onbeş yaşını bitirmiş olan çocukla cinsel ilişkide bulunan kişi, şikayet üzerine, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."
· Ceza: 2 yıldan 5 yıla kadar hapis.
· Şikâyet Şartı: Suçun bu temel halinin soruşturulması ve kovuşturulması, mutlak surette mağdurun şikâyetine bağlıdır. Mağdurun, fiili ve faili öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikâyette bulunmaması veya şikâyetinden vazgeçmesi halinde, kamu davası açılmaz veya açılmış olan dava düşer.
BÖLÜM 2: SUÇUN NİTELİKLİ (AĞIRLAŞMIŞ) HALLERİ
Kanun, fail ile mağdur arasındaki özel ilişki ve güven bağının kötüye kullanıldığı durumları çok daha ağır yaptırımlara bağlamış ve bu hallerde şikâyet şartını kaldırmıştır.
a) Evlenme Yasağı Bulunan Kişi Tarafından İşlenmesi (TCK m. 104/2)
Eğer fail ile 15-18 yaş aralığındaki mağdur arasında Medeni Kanun uyarınca evlenme yasağı bulunan bir akrabalık ilişkisi varsa (örneğin amca, dayı, teyze, hala ile yeğen arasındaki ilişki gibi), suçun nitelikli hali oluşur.
· Şikâyet: Bu durumda şikâyet aranmaz, savcılık suçu öğrendiği anda re'sen soruşturma başlatır.
· Ceza: On yıldan on beş yıla kadar hapis cezasıdır.
b) Koruma ve Gözetim Yükümlülüğü Bulunan Kişi Tarafından İşlenmesi (TCK m. 104/3)
Failin, mağdurun evlat edinme öncesi bakımını üstlenen veya koruyucu aile ilişkisi çerçevesinde bakım ve gözetim yükümlülüğü bulunan bir kişi olması halinde de suçun nitelikli hali oluşur. Bu düzenleme, devlete veya aileye emanet edilmiş çocukları korumayı hedefler.
· Şikâyet: Bu halde de şikâyet aranmaz.
·
Ceza: İkinci fıkraya atıf yapıldığından, on yıldan on beş yıla kadar hapis cezasıdır.
BÖLÜM 3: YARGITAY KARARLARI VE UYGULAMADAKİ ÖNEMLİ NOKTALAR
· Mağdurun Yaşının Tespiti: Yargıtay'ın en hassas olduğu konudur. Mağdurun suç tarihindeki yaşının hiçbir şüpheye yer vermeyecek şekilde, öncelikle nüfus kayıtları, ihtilaf halinde ise adli tıp kurumundan alınacak kemik yaşı (kemik grafisi) raporu ile tespit edilmesi zorunludur. Yaşın yanlış tespiti, doğrudan kanuna aykırılık ve bozma nedenidir.
· Şikâyetten Vazgeçmenin Etkisi: Suçun temel halinde (TCK 104/1), mağdur soruşturma veya dava aşamasında şikâyetinden feragat ederse, kamu davasının düşmesine karar verilmesi kanuni bir zorunluluktur. Hüküm kesinleşinceye kadar vazgeçme mümkündür.
· Hile Kavramının Yorumu: Yargıtay, "hile" kavramını geniş yorumlamaktadır. Mağduru kandırmaya yönelik her türlü aldatıcı davranış hile sayılabilir. Örneğin, evlenme vaadiyle veya sahte bir sevgi gösterisiyle kandırılarak cinsel ilişkiye ikna etme durumlarında, fiilin TCK 104'ten çıkıp TCK 102 (Cinsel Saldırı) kapsamında değerlendirilmesi gündeme gelebilir. Bu nedenle her olayın kendi özelinde değerlendirilmesi gerekir.
·
Bu suç tipinde temel hal ile nitelikli hal arasındaki infaz sonuçları arasında uçurum bulunmaktadır.
· Temel Hal (TCK 104/1):
o Cezanın üst sınırı 5 yıldır. Ancak mahkemeler genellikle alt sınırdan uzaklaşmaz. Sanığın sicili temiz ise, 2 yıl veya daha az süreli bir ceza tayin edilmesi halinde Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) veya Cezanın Ertelenmesi kararları verilmesi kuvvetle muhtemeldir. Bu da sanığın cezaevine girmemesi anlamına gelir.
· Nitelikli Haller (TCK 104/2 ve 104/3):
o Cezanın alt sınırı 10 yıldır. Bu nedenle HAGB veya erteleme gibi kurumların uygulanması kesinlikle mümkün değildir.
o Cinsel suçlardaki ağırlaştırılmış infaz rejimi olan 3/4 koşullu salıverilme oranı uygulanır. Örneğin, 12 yıl hapis cezası alan bir failin, şartlı tahliyeden yararlanabilmesi için cezaevinde (denetimli serbestlik hariç) en az 9 yıl kalması gerekir.
Sonuç ve Genel Değerlendirme
TCK Madde 104, kanun koyucunun çocuk ve ergen psikolojisini dikkate alarak oluşturduğu, hassas dengeler üzerine kurulu özel bir suç tipidir. Bu suç, ne 15 yaşından küçük bir çocuğa yönelik mutlak istismardır, ne de reşit bireyler arasındaki rızai bir ilişkidir. Tam olarak bu ara bölgedeki, yani 15-18 yaş aralığındaki gençlerin cinsel gelişim süreçlerinin ve iradelerinin bir yetişkin tarafından cinsel ilişki amacıyla istismar edilmesini önlemeyi amaçlar.
Suçun temel halinin şikâyete bağlı olması ve nitelikli hallerinin ise çok ağır yaptırımlar içermesi, bu tür bir hukuki uyuşmazlığın tarafları için son derece dikkatli hareket etmeyi gerektirir. Bursa ve çevresinde yaşayan aileler ve gençler için bu hukuki sınırların bilinmesi, hem olası mağduriyetlerin önlenmesi hem de haksız suçlamalarla karşılaşılmaması adına kritik bir öneme sahiptir. Böyle bir suçlamayla karşı karşıya kalındığında, yaş tespiti, şikâyet süreci ve rızayı ortadan kaldıran hallerin varlığı gibi teknik konuların bir ceza avukatı tarafından titizlikle incelenmesi, adil bir yargılanma için vazgeçilmezdir.
Popüler Yazılar
İŞ KANUNUN AMAÇ VE KAPSAMI
